ปลวกไม้แห้ง Dry-wood termites

• ชื่อสามัญ : Dry-wood termites
• ชื่อวิทยาศาสตร์ : Glyptotermes sp.
• Family : Kalotermitidae
• Order : Isoptera

ลักษณะทางสัณฐานวิทยาและชีววิทยา

ลักษณะหนวด : ลูกปัด (moniliform)

ลักษณะปีก : แบบบางใส (membrane)

ลักษณะปาก : กัดกิน (chewing type)

ลักษณะขา : แบบขาเดิน (walking leg)

ลักษณะทั่วไป : ส่วนหัว (head capsule) และอกปล้องแรก (pronotum) สีน้ำตาล ริมฝีปากบน (labrum) สีส้มอมน้ำตาล ส่วนหัวเกือบเป็นทรงลูกบาศก์ มีเขา (frontal horns) ยื่นออกไปด้านหน้าและมีขนแข็งกระจายอยู่ทั่ว

รูปร่างส่วนหัวของปลวกวรรณะทหารมีสีน้ำตาลเข้ม ส่วนท้ายมีสีค่อนข้างจาง กรามมีลักษณะเป็นหยัก มีขนาดความยาวของลำตัวประมาณ7.03-8.09 มิลลิเมตร ส่วนอกไม่มีลักษณะเป็นอาน ลักษณะหนวดเป็นแบบลูกปัด (moniliform) มีทั้งหมด 13 ปล้อง ลักษณะของปากเป็นแบบกัดกิน  (chewing  type)  ลักษณะของขาเป็นแบบขาเดิน (walking leg)

ปลวก มีการเจริญเติบโตแบบ complete metamorphosis ซึ่งจะประกอบไปด้วย

• ระยะไข่ (egg) : ตัวเมียวางไข่ชุดแรก 15-30 ฟอง สามารถวางไข่ได้มากถึงครั้งละ 1,000 ฟอง ระยะฟักใช้เวลา 2-4 สัปดาห์ ไข่มีสีขาวขนาดเล็กกลม
• ตัวอ่อน (larva) : มีสีขาว คล้ายตัวเต็มวัย มีการเปลี่ยนแปลงรูปร่างทีละน้อย โดยปีกยังไม่เจริญ
• ตัวเต็มวัย (adult) : มีอายุขัย 4 ปี แต่นางพญามีอายุขัยประมาณ 20 ปี หรือมากกว่านั้น

แหล่งอาหาร : กินเนื้อไม้แห้ง เป็นศัตรูพืชทางเศรษฐกิจและในเมือง ทำให้เฟอร์นิเจอร์ ไม้ที่เก็บไว้ และอาคารเสียหายมองไม่เห็นความเสียหายจากภายนอก แต่เมื่อตัดท่อนไม้ออกจะเห็นรูขนาดใหญ่หลายรูที่เต็มไปด้วยมูลของมัน

แหล่งอาศัย : เป็นปลวกไม้แห้ง (dry-wood termite) สร้างรังเล็ก ๆ ตามกิ่งไม้ที่ตายแล้ว อาศัยอยู่ในไม้แห้ง ไม้ที่ใช้งานมานาน ความชื้นต่ำ

การแพร่กระจาย : มีการกระจายอย่างกว้างขวางในระบบนิเวศเขตร้อนและกึ่งเขตร้อน

พฤติกรรม : เป็นสายพันธุ์ที่เก็บความชื้นได้ดี มีต่อมทวารหนักพิเศษอยู่บริเวณขาหลัง สสารที่ไม่ได้ย่อยผ่านทางเดินอาหารจะถูกดูดซับและขับออกที่ต่อมนี้ และยังสามารถทนต่อสภาพแห้งได้ดี เป็นสัตว์สังคม ซึ่งแบ่งเป็นระบบวรรณะ*

วรรณะงาน (worker) : เป็นแรงงานภายในรัง มีหน้าที่หาอาหาร เก็บอาหาร ดูแลซ่อมแซมไข่และรังป้อนอาหารตัวอ่อน

วรรณะทหาร (soldier) : มีหน้าที่ปกป้องรังเท่านั้น มีหัวขนาดใหญ่ทีมีขากรรไกรใหญ่มากจนไม่สามารถกินอาหารเองได้ จึงต้องอาศัยปลวกงานคอยป้อนอาหารเหมือนกับพวกตัวอ่อน

วรรณะสืบพันธุ์ : ประกอบด้วยตัวผู้และตัวเมียที่เจริญพันธ์เรียกว่าราชาและราชินีปลวกราชินีปลวกมีหน้าที่ในการวางไข่สำหรับสืบพันธุ์ ราชาปลวกจะผสมพันธ์กับราชินีตลอดทั้งชีวิต ในบางสปีชีส์ส่วนท้องของราชินีปลวกขยายขนาดใหญ่มากเพื่อเพิ่มความเจริญพันธ์

เอกสารอ้างอิง

Abe, T. (1987) Evolution of life types in termites. In Evolution and Coadaptation in Biotic Communities, S. Kawano, J. Connell, and T. Hidaka, eds. (Tokyo: University of Tokyo Press), pp 125–148.

Abe T, Bignell DE, and Higashi M. 2000. Termites: Evolution, Sociality, Symbioses, Ecology. Kluwer Academic Publishers.

Poovoli Amina, Keloth Rajmohan, A Zoological Survey of India. 2016. Glyptotermes chiraharitae n. sp., a new dampwood termite species (Isoptera: Kalotermitidae) from India. Accessed on September 5, 2022, From chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://sciencepress.mnhn.fr/sites/default/files/articles/hd/z2016n3a2_pdfa.pdf

 Scheffrahn RH (2021) The termite genus Glyptotermes (Isoptera, Kalotermitidae) from Paraguay. ZooKeys 1059: 23-33. 

Nalepa, C. A. (August 2015). "Origin of termite eusociality: trophallaxis integrates the social, nutritional, and microbial environments". Ecological Entomology. 40 (4): 323–335.

...................................................................................................... 

*** สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม *** 

Tel : 02-374-7118-9, 02-377-2488, 02-377-9580, 02-375-1995
e-mail : customercare@unicorgroup.com
website : www.unicorgroup.com