นกกระจอกตาล

PLAIN-BACKED SPARROW

• ชื่อสามัญ: Plain-backed sparrow
• ชื่อวิทยาศาสตร์: Passer flaveolus
• Family: Passeridae
• Order: Passeriformes

ลักษณะทางสัณฐานวิทยาและชีววิทยา

ลักษณะทั่วไป :มีความยาวลำตัวประมาณ 14 cm.

เพศผู้ : นกกระจอกตาลตัวผู้มีสีน้ำตาลแดงไม่มีลวดลาย กระหม่อมและหลังด้านบนสีเทา ส่วนคอสีดำ แก้มและลำตัวด้านล่างสีเหลืองอ่อน

เพศเมีย : ตัวเมียมีปากสีเนื้อ ส่วนหัวและลำตัวสีน้ำตาลแกมเทา มีคิ้วสีจางกว่า ปีกและหลังสีน้ำตาลแกมเหลืองอ่อน คล้ายนกกระจอกใหญ่ตัวเมีย แต่หลังไม่มีลาย ลำตัวด้านล่างสีเหลืองอ่อนแกมน้ำตาล

นกกระจอกมีการเจริญเติบโต 3 ระยะ ประกอบด้วย

• ระยะไข่ (Egg) : มีระยะเวลา 2 สัปดาห์ ตัวเมียจะวางไข่ 2-5 ฟอง
• นกวัยอ่อน (Juvenile) : ลูกนกจะออกจากรังภายใน 15-18 วัน
• ตัวเต็มวัย (Adult) : มีอายุขัยเฉลี่ย 3 ปี หากเป็นนกที่อยู่ในป่า อาจมีอายุขัยนานถึง 9 ปี

*อ้างอิงจาก นกกระจอกในวงศ์ Pesseridae

พฤติกรรม : ฤดูผสมพันธุ์ตั้งแต่มกราคม-กรกฎาคม หากินเป็นกลุ่มเล็ก ๆ ตามต้นไม้และบนพื้นดิน

แหล่งอาศัย : อยู่ตามพื้นที่เพาะปลูกที่มีต้นไม้ ไร่ และกอเล็ก ๆ พุ่มไม้เตี้ยและริมป่า ตามพื้นที่ที่มนุษย์อาศัยอยู่ พบจากที่ราบลุ่มสูงถึง 1500 เมตร

แหล่งอาหาร : เมล็ดพืช ธัญพืชที่เพาะปลูก และสมุนไพรขนาดเล็กรวมถึงแมลง

การแพร่กระจาย : พบในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ตั้งแต่พม่าถึงไทย ลาว กัมพูชา เวียดนามตอนกลางและตอนใต้ และคาบสมุทรทางตอนเหนือของมาเลเซีย แผ่ขยายไปทางใต้ตามคาบสมุทรมลายูอันเป็นผลมาจากการทำลายป่า

การนำโรค:

โรคไข้หวัดนก

เป็นการติดเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์เอในสัตว์ปีกคนส่วนใหญ่ที่ป่วยหรือเสียชีวิตจากเชื้อ H5N1 ที่ทำให้เกิดโรคได้สูง ได้สัมผัสกับสัตว์ปีกที่ติดเชื้อโดยตรงทำให้มีอาการไข้ ไอ เจ็บคอและปวดกล้ามเนื้อ ท้องร่วง โรคปอดบวม และโรคระบบทางเดินหายใจอื่น ๆ 

SOURCE: Influenza (Avian) Fact Sheet (PDF) https://www.health.pa.gov/topics/Documents/Diseases%20and%20Conditions/Avian%20Influenza.pdf

โรค Cryptococcosis

Cryptococcus neoformans เป็นเชื้อราที่พบได้บ่อยในมูลนกพิราบและในดินที่ปนเปื้อนมูล ทำให้ผู้ป่วยมีอาการเยื่อหุ้มสมองอักเสบเรื้อรัง อาจเกิดการติดเชื้อที่ปอด ไต ต่อมลูกหมาก และกระดูก ผู้ที่เป็นโรคภูมิคุ้มกันบกพร่องจะเพิ่มความไวต่อ cryptococcosis

โรค Salmonellosis

เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย Salmonellaเกิดขึ้นได้จากการสัมผัสและการกินน้ำหรืออาหารที่ปนเปื้อนมูลโดยไม่ได้ตั้งใจหรือการบริโภคเนื้อสัตว์และไข่ที่ปรุงไม่สุกจากนกที่ติดเชื้อ นกที่ติดเชื้อโรคเหล่านี้อาจมีอาการท้องร่วงและมูลที่เปลี่ยนสี แต่นกบางตัวอาจไม่แสดงอาการของโรค นกที่เลี้ยงแบบปล่อยอิสระหรือที่จับได้ตามธรรมชาติมีแนวโน้มที่จะเป็นพาหะของเชื้อเหล่านี้มากกว่านกที่เลี้ยงและเลี้ยงในห้องปฏิบัติการ ผู้ป่วยที่ได้รับเชื้อมักมีอาการท้องร่วง ปวดท้อง คลื่นไส้ อาเจียน และอาจมีไข้ร่วมด้วย

*บ่อยครั้งที่โรคเหล่านี้ไม่ได้ทำให้นกป่วย แต่สามารถทำให้เกิดโรคร้ายแรงในมนุษย์ได้ ผู้ที่มีโรคประจำตัว เช่น โรคเรื้อรัง โรคภูมิคุ้มกันบกพร่อง และผู้ที่ตั้งครรภ์ อาจมีความเสี่ยงสูงที่จะเป็นโรคหรือภาวะแทรกซ้อนจากโรคจากสัตว์สู่คนได้

SOURCE: Zoonoses Associated with Birdshttps://iacuc.wsu.edu/zoonoses-associated-with-birds/

เอกสารอ้างอิง

Clements, J. F., T. S. Schulenberg, M. J. Iliff, D. Roberson, T. A. Fredericks, B. L. Sullivan, and C. L. Wood. 2016. The eBird/Clements checklist of birds of the world: v2016, with updates to August 2016. Downloaded from http://www.birds.cornell.edu/clementschecklist/download/

Del Hoyo, J, A Elliott, and D Christie, eds. 2009. Handbook of the Birds of the World. Volume 14: Bush-shrikes to Old World Sparrows. Barcelona: Lynx Edicions. ISBN 978-8496553507

BirdForum Opus contributors. (2022) Plain-backed Sparrow. In: BirdForum, the forum for wild birds and birding. Retrieved 18 August 2022 from https://www.birdforum.net/opus/Plain-backed_Sparrow