ตุ๊กกาย

BENT-TOED GECKOS

• ชื่อสามัญ : Bent-Toed geckos
• ชื่อวิทยาศาสตร์ : Cyrtodactylus sp.
• Family : Gekkonidae
• Order : Squamata

ลักษณะทั่วไป

ตุ๊กกายหรือตุ๊กแกป่า มีรูปร่างคล้ายตุ๊กแกแต่มีขนาดเล็กกว่า อยู่ในวงศ์ Gekkonidae เช่นเดียวกับจิ้งจกและตุ๊กแก ลักษณะสำคัญคือ มีนิ้วเท้าและเล็บที่แหลมยาวใช้ในการปีนป่ายเหมือนกิ้งก่า ไม่มีแผ่นดูด (synthetic setae) เหมือนจิ้งจกและตุ๊กแกจึงไม่สามารถดูดติดเกาะผนังได้ แต่ละตัวมีลวดลายและสีสันแตกต่างกันไปมีตั้งแต่ขนาดเล็กจนถึงใหญ่ประมาณ 30 cm.

ตุ๊กกายมีการเจริญเติบโตแบบ (Ametamorphosis) คือไม่มีการเปลี่ยนแปลงรูปร่าง ตัวอ่อนมีลักษณะเหมือนตัวเต็มวัย เพียงแต่มีขนาดเล็กกว่า

• ระยะไข่ (Egg) มีระยะเวลา 50-65 วันตัวเมียวางไข่ครั้งละ 1-2 ฟอง
• ตัวอ่อน (Juvenile) ลักษณะเหมือนตัวเต็มวัย แต่มีขนาดเล็กกว่า
• ตัวเต็มวัย (Adult) มีอายุขัยประมาณ 5-10 ปี*

*อ้างอิงจากอายุขัยของจิ้งจกในวงศ์ Gekkonidae

พฤติกรรม : ไม่สามารถดูดติดเกาะผนังได้ ปีนป่ายได้เหมือนกิ้งก่าเท่านั้น พบได้ในเวลากลางคืน สถานะปัจจุบันของตุ๊กกายเป็นสัตว์หายากชนิดหนึ่ง เคยเป็นสัตว์ที่ถูกบรรจุชื่อไว้ในพระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ. 2535 แต่เมื่อมีการปรับปรุงใหม่ในปี พ.ศ. 2546 ถูกถอดชื่อออกไป

แหล่งอาหาร : แมลง

แหล่งอาศัย : แต่ละชนิดมีที่อยู่อาศัยที่แตกต่างกันไป บางชนิดพบได้บริเวณต้นไม้ใกล้ ๆ กับแหล่งน้ำ เช่น ตุ๊กกายตะวันออก บางชนิดพบในถ้ำ หรือใต้ก้อนหินซอกหินต่าง ๆ บางชนิดพบได้เฉพาะภูเขาสูงเท่านั้น เช่น ตุ๊กกายอยสุเทพ บางชนิดที่ปรับตัวได้ดีสามารถอาศัยในพื้นที่เกษตรกรรม ในสวนยางพาราที่มีความชื้นสูงได้ เช่น ตุ๊กกายตุ่มใหญ่ บางชนิดอาศัยอยู่บริเวณภูเขาหินปูน เช่น ตุ๊กกายกันยา เป็นต้น

การแพร่กระจาย : พบได้ในทวีปเอเชีย ในปี 2020 นักวิจัยเผยว่าพบสายพันธุ์ตุ๊กกายบนโลกแล้วไม่ต่ำกว่า 300 ชนิด และพบในประเทศไทยไม่ต่ำกว่า 30 ชนิด หลายชนิดเป็นสัตว์เฉพาะถิ่นไม่พบที่ใดในโลก เช่น ตุ๊กกายอุ้มผาง, ตุ๊กกายปล้องทอง, ตุ๊กกายถ้ำสระบุรี เป็นต้น

เอกสารอ้างอิง

Grismer, L.L. et al. 2012: A phylogeny and taxonomy of the Thai-Malay Peninsula bent-toed geckos of the Cyrtodactylus pulchellus complex (Squamata: Gekkonidae): combined morphological and molecular analyses with descriptions of seven new species. Zootaxa 3520: 1–55

http://siamensis.org/content/2920 Genus: Cyrtodactylus สกุล: ตุ๊กกาย, ตุ๊กแกป่า Siamensis.org Species Index

"กรมอุทยานฯเตรียมบรรจุ ตุ๊กกาย เป็นสัตว์ป่าคุ้มครอง". ที่นี่ดอตคอม. สืบค้นเมื่อ 31 December 2015.

Arnafia W., Ningrum S. G., Adji R. S., Lukman D. W., Pasaribu F. H., Wibawan I. W. T.2016. Isolation of Salmonella from reptiles in pet shop and its susceptibility to antibiotics in Indonesia. H.V.M. Bioflux Scociety 8: 177–181.

Cheng B. Y., Siew P. W., Gary A. D.2014. Salmonella associated with captive and wild lizards in Malaysia. Herpetol. Notes 7: 145–147.

...................................................................................................... 

*** สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม ***